25 sept 2012

Educación Civica y Caciquismo

"A educación civica, amenistable de cutio, se’n fa indispensable en una democracia. Políu ye ixe poder, meyant qualo o pueblo esleix a qui li donarán as leis, a qui han d’admenistrar os intreses d’o suyo monecipio, a suya provincia, etcetera; manimenos, si o pueblo no se educa ta cumplir ixa puyada misión, o suyo poder ye només que teorico; pos, en a practica, lo detentan oligarquías de distintas colors, qualo denominador común ye a manca d’ideyals, y emparadas ordinariament per una fuerza ilegal, que se’n clama caciquismo.
Indubdablement, o caciquismo ye fillo d’a ignorancia d’a chent y d’a manca de educación civica en todas as clases d’a nuestra sociedat. A entrevención de totz en a vida publica, en votar quan correspon, y en alticamar-se per os problemas chenerals, etc, rematará con ixe mal endemico, astí a on l’ignorancia ye una malotía cronica. 
“No abasta sinyalar, diz Compayré, que a instrucción civica ye útil; en verdat en ye amenistable, més que més deinde que bi son os pueblos cevilizaus, a libertat politica y cevil.

En un país que se gubierna a sí mesmo y en o que cada indivíduo partecipa librement per os suyos votos en l’endrecera d’s afers publicos ¿Cómo admeter que a mayoría de ciudadans, ixos que no freqüentan soque a escuola primaria, remaneixcan en l’ignorancia d’as suyas obligacions politicas y socials?

Lis se dimana que rispecten una constitución que no coneixen; que echerzan dreitos y cumplan debers qualo sentiu y alcance ignoran.

Ciudadans que s’acotracian con ixe políu nombre sin saper quala cosa obliga, electors que votan sin coneixer a importancia d’o suyo voto, contrebuyents, que bosan as peitas sin capir ta que sirven. Habitants d’un país que no lis s’ha amostrato a aimar, talls están amenistablement os miembros d’un pueblo que manca d’instrucción civica”.






Pedagochía Muderna
Vicente Pertusa Périz
Antonio Gil Muñiz
1922